ВОЙНЫ – часовыя, ЗЯМЛЯ – вечная

Гэта заўсёды падкрэслівае РыгорПіліпавіч БЕЛАВУСАЎ, былы настаўнік з вёскі Красная Воля. Інваліду вайны ідзе90-ы год…На ўліку ў нашай арганізацыі не так многа ветэранаў– удзельнікаў Вялікай Айчыннай. Планавала сустрэцца з паважаным чалавекам, тамупатэлефанавала на хатні нумар. Трубку ўзняла жанчына. Пазнаёміліся. Як аказалася,гэта была дачка ветэрана. Ніна Рыгораўна Кішкевіч паведаміла, што наш старэйшыкалега вельмі слабы для зносін, але ахвотна згадзілася расказаць пра дарагогачалавека:– Малая радзіма бацькі – вёска Будка, што наГомельшчыне. У 1941-ым закончыў Рэчыцкае педагагічнае вучылішча. Патрыятычнанастроены малады чалавек, як толькі пачуў аб’яву аб вайне, адразу папрасіўся нафронт. Улічыўшы адукацыю, накіравалі ў артылерыйскае вучылішча. Пасляхуткатэрміновых курсаў удзельнічаў у жорсткіх баях пры абароне Масквы. Потым новаепрызначэнне – на абарону Ленінграда, баі пад Выбаргам. У 1944-ым быў цяжкапаранены. Сцякаючага крывёю артылерыста здолелі даставіць у адзін са шпіталяў.Як ні цяжка было, але выкарабкаўся… Калі нашы заключылі перамір’е з саюзнікамфашысцкай Германіі – Фінляндыяй, завяршыўся пераможны шлях бацькі і ягоаднапалчан на Захад. Але вайна працягвалася. Артылерысты праз усю вялікуюкраіну былі перакінуты на Далёкі Усход – каб супрацьстаяць мілітарысцкайЯпоніі. І пасля Перамогі бацька яшчэ год не здымаў ваеннуюгімнасцёрку – да 1946-га служыў у Падмаскоўі. Вярнуўся дамоў, ажаніўся з дзяўчынай з суседняйвёскі. У Заходняй Беларусі тады не хапала настаўнікаў. Накіравалі наГродзеншчыну. Там у 1948-ым нарадзілася я. У 1955-ым перавялі ў Красную Волю.Праз год паявіўся на свет мой брат, якому далі імя бацькі – Рыгор. Мама, Ульяна Фадзееўна, працавала ў калгасе, бацькавыкладаў матэматыку. Завочна набываў вышэйшую адукацыю, але з-за пагаршэннязроку не закончыў інстытут. У Краснай Волі пабудаваў пачатковую школу, стаў яе загадчыкам.З гэтай пасады і пайшоў на пенсію. Дарэчы, калі ўзвялі новы будынак, сям’якупіла старое памяшканне і пераабсталявала пад дом. Так што ўсё жыццё бацькіпраходзіць у школе…Нам вельмі падабаецца Палессе, таму і не планавалі мяняцьмесца жыхарства. Я выйшла замуж за мясцовага хлопца, была медсястройКраснавольскай участковай бальніцы. Брат асталяваўся ў Мікашэвічах, працуе на"Граніце”. Наш дзед мае чатыры ўнукі і шасцёра праўнукаў. На жаль, мама памерлаў сярэдзіне 1990-ых. Самаадчуванне бацькі яшчэ доўга ўмацоўвалі клопаты назямлі – гэта яго любімы занятак і галоўнае захапленне. Трымаў карову,нарыхтоўваў сена. За спрадвечнай працай амаль не меў вольнага часу. Праўда, угрыбы выбіраўся ці па ўюны, калі іх было шмат на канавах. Хіба што апошнія пяцьгод аслабеў і прыкаваны да ложку… Доўгі час у сям’і бачылі фотаздымак ягоартылерыйскага разліку – двое рускіх, двое украінцаў і камандзір-беларус. Маладыя,прыгожыя, сапраўдныя пераможцы… Калі ўжо ўнукі сталі гаспадарнічаць у хаце,дзесцьці згубілася гэта дакументальнае сведчанне вайны. Беражліва захоўваемузнагароды. Сярод іх – ордэн Айчыннай вайны І ступені, медалі "За баявыязаслугі”, "За Перамогу над Германіяй”, "За Перамогу над Японіяй”, шматлікіяюбілейныя, у тым ліку – медаль Жукава...З вялікай пашанай адношуся да ўсіх удзельнікаў ВялікайАйчыннай. Слухала дачку ветэрана – і бязмежна захаплялася сваім старэйшымкалегам. Пераадолеўшы выпрабаванні вайны, захаваў сціпласць, працавітасць,чалавечнасць, застаючыся сапраўдным пераможцам па жыцці. Наталля КАЗАНКОВА, старшыня раённага саветаветэранаў педагагічнай працы.